به گزارش تحریریه، «الکس پلیتساس» تحلیل‌گر امنیتی در اندیشکده شورای آتلانتیک معتقد است که خاورمیانه پس از یک سال پرتلاطم، با خطر «تشدید هم‌زمان بحران‌ها» در چند جبهه روبه‌روست.

وضعیت کنونی منطقه
توافق‌های آتش‌بس موقت در بخش‌هایی از منطقه برقرار است، اما نباید آن‌ها را با صلح واقعی یا بازدارندگی پایدار اشتباه گرفت — زیرا «مسائل بنیادین حل نشده‌اند» و بازیگران، اهداف کاملاً متفاوتی دارند.

سه عامل اصلی خطر بحران
۱) تلاش ایران برای بازسازی بازدارندگی

ایران همچنان روی شبکهٔ پیچیده‌ای از نیروهای نیابتی، موشک‌های دوربرد و قدرت بازدارندگی لایه‌ای سرمایه‌گذاری کرده است. برنامهٔ ایران این است که بدون تقابل مستقیم، با تهدیدات و فشارهای منطقه‌ای مقابله کند.

۲) عدم خلع سلاح حماس و حزب‌الله

حزب‌الله در لبنان حاضر به تسلیح‌زدایی نیست و دولت لبنان قادر یا مایل به وادار کردن آن به این کار نیست.

حماس در غزه نیز از هرگونه کاهش توان نظامی خودداری می‌کند و هیچ کشور یا نیروی بین‌المللی متعهد به تسلیح‌زدایی اجباری نشده است.

این گروه‌ها به عنوان بازیگران قدرتمند مسلح، به‌ویژه در صورت تشدید تنش‌ها می‌توانند بحران را گسترده‌تر کنند.

۳) ارتباط جبهه‌های مختلف با هم

خطر واقعی این است که یک تنش در یکی از صحنه‌ها باعث فعال‌شدن تنش در صحنه‌های دیگر شود:

یک عملیات نظامی در غزه ممکن است فشار را در لبنان و مرز با حزب‌الله افزایش دهد.

این موضوع می‌تواند به برخورد مستقیم یا غیرمستقیم با ایران منجر شود.

در ادامه، گروه‌های شبه‌نظامی حوثی در یمن ممکن است حملات موشکی و پهپادی خود به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ را از سر بگیرند.

بنابراین، تنش در یک جبهه می‌تواند مانند اثر دومینو بحران‌ها را در کل منطقه فعال کند.

نقش اسرائیل و سیاست‌های منطقه

اسرائیل به‌صراحت گفته است که نمی‌تواند وضعیت مرزی با لبنان را «باز و بدون حل‌وفصل» باقی بگذارد و به لبنان تا پایان سال مهلتی را برای اجرای تعهدات قطعنامهٔ ۱۷۰۱ سازمان ملل داده است.

اگر پیشرفتی حاصل نشود، مقامات اسرائیلی آمادگی اقدام نظامی را جدی می‌دانند.

همچنین اسرائیل ممکن است برای محدود کردن توان نظامی حماس و جلوگیری از تقویت ایران، تنش‌ها را افزایش دهد.

پیامدهای احتمالی

تحلیل‌گر در پایان می‌گوید که وضعیت فعلی با گذشت زمان «امکان خطا، محاسبه‌های اشتباه و تشدید ناخواستهٔ تنش‌ها» را افزایش داده و اینکه بدون یک راه‌حل راهبردی و ساختار بازدارنده واقعی نمی‌توان از وقوع یک بحران منطقه‌ای جدید جلوگیری کرد.

پایان/